Ngày 3/11,ươngánquyềnsửdụngđấtcủangườiViệtởnướcngoàty le ca cuoc 24h Quốc hội thảo luận dự án luật Đất đai sửa đổi. Chính phủ đề xuất người gốc Việt định cư ở nước ngoài có quyền sở hữu nhà ở gắn liền với đất ở tại Việt Nam; có quyền sử dụng do nhận chuyển quyền trong các dự án phát triển nhà ở. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng đây là nội dung chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước, cần nghiên cứu kỹ.
Thường vụ Quốc hội đã xây dựng hai phương án về nội dung này. Phương án 1là người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quốc tịch Việt Nam có đầy đủ quyền liên quan đến đất đai như công dân ở trong nước (được sở hữu đất nền). Chính sách đối với người gốc Việt nhưng không có quốc tịch Việt Nam giữ nguyên như hiện hành (chỉ sở hữu nhà gắn liền với đất).
Theo hướng này, các quy định có liên quan đến quyền sử dụng đất của người Việt Nam định cư ở nước ngoài cần rà soát tại các Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản; rà soát quy trình, thủ tục xác nhận công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài...
Phương án 2 giữ như quy định của pháp luật hiện hành. Theo đó, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận quyền sử dụng đất thông qua việc Nhà nước giao đất hoặc qua hình thức mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở gắn liền với đất.
Một số dự án bất động sản tại khu vực ven biển tại TP Đà Nẵng. Ảnh:Văn Đông
Đại biểu Trần Thị Vân (Phó đoàn Bắc Ninh) đồng tình phương án 1. Bà nói cộng đồng người Việt Nam định cư ở nước ngoài có khoảng 5,3 triệu, tại hơn 130 quốc gia, vùng lãnh thổ, có nhiều đóng góp trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Lượng kiều hối do kiều bào chuyển về nước từ năm 1993 đến 2022 ước tính 200 tỷ USD, tương đương 80% nguồn vốn FDI; gấp 1,7 lần vốn ODA đã giải ngân; chiếm hơn 5% GDP và bằng 29% dự trữ ngoại tệ quốc gia.
Theo bà Vân, quy định như phương án 1 giúp thu hút lượng kiều hối và thúc đẩy kiều bào đầu tư, góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước. "Họ là người Việt, mang quốc tịch Việt Nam, nên cần được ứng xử như một công dân Việt Nam trong tiếp cận đất đai", bà nói.
Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh) nói quy định như phương án 1 đáp ứng nguyện vọng của kiều bào, thu hút đầu tư, góp phần khơi thông nguồn lực, phát triển kinh tế.
Tuy nhiên, theo Luật Quốc tịch Việt Nam, có hai trường hợp người Việt định cư ở nước ngoài là người có quốc tịch, hoặc người gốc Việt nhưng không có quốc tịch. Bà đề nghị phân định rõ quyền và nghĩa vụ của hai trường hợp này.
"Công dân định cư ở nước ngoài thường không sinh sống, làm việc trong nước. Khi họ sở hữu quyền sử dụng đất có thể dẫn đến tình trạng đất đai không thường xuyên được đưa vào sử dụng, gây lãng phí nguồn lực", bà Xuân nói.
Thiếu tướng Nguyễn Thị Xuân phát biểu sáng 3/11. Ảnh: Media Quốc hội
Nữ đại biểu cũng lo ngại trường hợp phát sinh tranh chấp, việc giải quyết sẽ khó khăn, kéo dài do đại diện chủ sở hữu không có mặt trong nước. Vì vậy, bà đề nghị đánh giá tác động đầy đủ về nội dung này để quy định cho phù hợp.
Theo chương trình kỳ họp, Quốc hội sẽ biểu quyết, thông qua dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) vào ngày 29/11.